Hitlerowska flaga na leszczyńskim ratuszu
Data rozpoczęcia: 2022-04-13
Data zakonczenia:
Losy ludzi i wydarzenia z okresu okupacji przedstawione zostaną na wystawie przygotowanej przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu. Jej tytuł to „Wartheland. Dzieje zbrodni”. Będzie ona zaprezentowana 22 kwietnia na leszczyńskim rynku.
Podczas II wojny światowej Niemcy zaanektowały obszar Wielkopolski, ziemi łódzkiej i fragment Pomorza. Nazwały go Warthelandem (Krajem Warty). Na okupowanym terenie prowadzono represje i eksterminację ludności zarówno polskiej, jak i żydowskiej. Codziennością była tu obecność niemieckiego wojska, postępująca germanizacja czy hitlerowskie flagi w przestrzeni publicznej. Jedna z nich w 1939 roku została zawieszona na leszczyńskim ratuszu.
Granice Warthelandu zostały ustalone w pakcie o granicach i przyjaźni pomiędzy III Rzeszą a ZSRR dotyczącym granicy niemiecko-sowieckiej na okupowanym terytorium Polski. Akty te były nieważne w świetle prawa międzynarodowego i nie były uznawane przez inne kraje ani Rząd RP na uchodźctwie. Okupanci uznawali jednak te ziemie za „rdzennie niemieckie”, mimo że rdzennych mieszkańców niemieckich było na tych terenach niecałe 10%. Pozostałe 90% w znacznej większości stanowili Polacy oraz w mniejszej części Żydzi, którzy zostali poddani niezwłocznej germanizacji. Proces ten objął wszystkie pola życia społecznego, kulturalnego i ekonomicznego, czego świadectwem są zachowane do dziś liczne archiwalne fotografie.
Przebieg okupacji w Poznaniu i Łodzi, ale także w mniejszych miejscowościach czy wsiach wchodzących w skład Warthelandu będzie można zobaczyć na eksponowanych podczas wystawy fotografiach. Kraj Warty przedstawiony został na nich z perspektywy trzech grup narodowościowych: Polaków, Żydów i Niemców. Plansze ekspozycyjne dotykają następujących tematów: początki okupacji, organizacja aparatu represji, eksterminacja Polaków, wysiedlenia i wywożenie na roboty przymusowe, getta dla Żydów, zagłada ludności żydowskiej, cywilizacja „nur für Deutsche”, narodowy socjalizm, upadek Reichsgau Wartheland i bilans okupacji. Wystawa pełna będzie obrazów przedstawiających z jednej strony eksterminację, terror i prześladowania, a z drugiej – materiałów pochodzących z oficjalnych niemieckich instytucji propagandowych.
Wystawa przygotowana została przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu w porozumieniu z Miejską Biblioteką Publiczną im. S. Grochowiaka w Lesznie. Jej otwarciu towarzyszyć będzie prezentacja książki dr. Adama Pleskaczyńskiego pt. „Wartheland. Dzieje zbrodni”. Początek 22 kwietnia 2022 r. – godz. 17:30
Karolina A. Pawłowska